Kontakt
Miejskie Przedszkole nr 12
Al. płk. Szczepańskiego 2
tel.: 16 621 11 73
e-mail: przedszkole.12@vp.pl
Al. płk. Szczepańskiego 2
tel.: 16 621 11 73
e-mail: przedszkole.12@vp.pl
Plan Daltoński w przedszkolu
Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami, to może ono zrobić więcej, niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi – nauczycielowi zrobić nie wolno.
Helen Parkhurst
Helen Parkhurst
Idea planu daltońskiego
Plan daltoński to system nauczania, który stosowany jest w wielu szkołach i przedszkolach od ponad stu lat. Polega on na oparciu procesu edukacyjnego na czterech filarach: wolności, samodzielności, współpracy i refleksji. Sprawdź, jakie są najważniejsze założenia planu daltońskiego oraz poznaj jego historię.
Plan daltoński - co to jest?
Idea planu daltońskiego powstała w pierwszej połowie XX wieku. Początkowo nazywany był on Laboratoryjnym Planem Daltońskim i został opracowany przez Helen Parkhurst w Stanach Zjednoczonych.
Plan daltoński stwarza możliwości do niezależnej i samodzielnej pracy każdego dziecka. Dziecko ma możliwość działania, mierzenia się z materią edukacyjną i społeczną a nie sięgania wyłącznie po gotowe rozwiązania. Poszukuje, bada świat i wyciąga wnioski. Dziecko otrzymuje prawo wyboru. Może samo zaplanować, kiedy wykona wyznaczone zadania. Proces edukacji wg planu daltońskiego jest wizualizowany, co pozwala dzieciom lepiej zrozumieć i zapamiętać zasady funkcjonowania w miejscu, w którym przebywają, czyli w przedszkolu. Wizualizacja procesu dydaktyczno – wychowawczego odbywa się poprzez wyposażenie sal w kolorowe obrazki stanowiące swego rodzaju instrukcje, które doskonale ułatwiają dziecku samodzielne funkcjonowanie .
Filary planu daltońskiego
Głównymi filarami planu daltońskiego są:
• wolność,
• samodzielność,
• współpraca,
• refleksja.
Wolność rozumiana jako możliwość pracowania bez przerywania i we własnym tempie. Dzięki temu uczeń ma przestrzeń do kreatywności, pracuje z zainteresowaniem, nie ulega presji czasu, łatwiej pokonuje bariery i jest bystrzejszy. Wolność wiąże się także z odpowiedzialnością za sposób realizacji procesu edukacyjnego i jego wyniki. Uczniowie, którzy tworzą własny model uczenia się, są bardziej twórczy, kreatywni oraz zmotywowani. Po przekazaniu im steru nie wykonują poleceń nauczyciela, ale sami dążą do opanowania materiału.
Samodzielność to drugi filar edukacji daltońskiej. Jej celem jest wykształcenie w dziecku mechanizmów radzenia sobie z problemami w wieku dorosłym. Dziecko samo wykonuje powierzone mu zadania, poszukuje rozwiązań oraz chętnie podejmuje przedsięwzięcia, które wymagają ich aktywności. To z kolei budzi w nim motywację. Samodzielna praca dopasowana jest do indywidualnego poziomu każdego dziecka. Dzięki temu nauczyciel może poświęcić większą uwagę tym dzieciom, które bardziej potrzebują jego pomocy. Samodzielność w szkole alternatywnej bazującej na koncepcji Parkhurst oznacza, że jeśli uczeń ma czegoś się nauczyć, musi zrobić to sam. Z kolei w szkole tradycyjnej oznacza ona wykonywanie poleceń nauczyciela. Dzieci uczące się w ten sposób nie podejmują wysiłku na poszukiwanie własnych rozwiązań i oczekują ich od dorosłego.
Współpraca, według Helen Parkhurst to wzajemne oddziaływanie na siebie uczniów. Metoda daltońska w szkole zakłada stworzenie takich warunków, aby dzieci funkcjonowały jak członkowie społeczeństwa, wzajemnie się wspierały i pomagały sobie w pokonywaniu trudności. W metodzie daltońskiej nie ma miejsca na hierarchię i rywalizację, które są obecne w tradycyjnym systemie nauczania. Jeśli uczeń wykonuje jakieś zadanie samodzielnie, ale nie rozumie jakiegoś zagadnienia i nie jest w stanie go rozwiązać, w pierwszej kolejności powinien zwrócić się do swojego kolegi, a dopiero potem nauczyciela. Ważne, aby podczas współpracy dzieci nie przeszkadzały sobie wzajemnie.
Ostatnim filarem pedagogiki daltońskiej jest refleksja. Odgrywa ona bardzo istotną rolę w procesie nauczania, ponieważ umożliwia uczniowi wydanie opinii na temat jego własnej pracy oraz jej uargumentowanie. Refleksja pozwala również uzyskać informację zwrotną od innych dzieci, które następnie mogą wykorzystać. Daje również wgląd w wypracowany przez uczniów sposób uczenia się i pozwala odkryć, co jest dla nich dobre, a co niekoniecznie.
Metoda daltońska – pomoce dydaktyczne:
• Zegar daltoński – najtrudniejszym pojęciem dla dzieci jest czas. W Koncepcji edukacji daltońskiej stosuje się specjalny zegar, który pokazuje upływ czasu. Spełnia on swoją rolą przy wyznaczaniu czasu na zadania, na spożywanie posiłków, na sprzątanie, na zabawę. Obserwujemy ruch wskazówek, dzieci wiedzą ile czasu im pozostało do ukończenia zadania, na zabawę. Jest to najskuteczniejszy sposób na kształtowanie poczucia czasu.
• Sygnalizator – służy nauczycielowi do niewerbalnej pracy z dziećmi. Pozwala w widoczny sposób, za pomocą obręczy, zaznaczyć formę aktywności dzieci podczas zajęć.
• Tablica zadań - znajdują się na niej imiona dzieci oraz dni tygodnia, do których dopasowane są konkretne kolory. W poniedziałek uczniom przydzielane są konkretne zadania, które muszą zrealizować do piątku. Decyzja o czasie, w jakim to nastąpi, należy do każdego dziecka. Zadanie wykonane oznaczane jest magnesem w kolorze dnia, w którym to nastąpiło.