Kącik pedagoga

Drodzy Rodzice, w tym dziale prezentowane będą artykuły z zakresu pedagogiki oraz różnorodnych aspektów opiekuńczo-wychowawczych. Mamy nadzieję, że okażą się one pomocne dla Państwa w codziennym wychowaniu Waszych dzieci.

mgr Małgorzata Michno - pedagog specjalny, terapeuta, nauczyciel wychowania przedszkolnego


Dziecko a zaburzenia integracji sensorycznej.
   Twoje dziecko nie lubi się przytulać, ma trudności z koncentracją, zbyt mocno lub zbyt lekko ściska przedmioty? Czy masz wrażenie, że Twoje dziecko jest w ciągłym ruchu, że potyka się o różne przedmioty, na hałas reaguje rozdrażnieniem, a ponadto nie lubi brudnych rąk, lepienia z plasteliny czy zabaw w piasku? To mogą być objawy zaburzenia integracji sensorycznej.
   Integracja sensoryczna to inaczej zdolność do rozumienia i porządkowania bodźców i informacji dostarczanych z otocznia oraz z własnego ciała. Umiejętność ta jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala dziecku zrozumieć, jak funkcjonuje otaczający je świat i nadaje sens docierającym zewsząd różnym bodźcom. Integracja sensoryczna SI (z ang. „Sensory Integration” )rozwija się już od okresu płodowego aż do 7 roku życia. Z rozwojem SI wiąże się całokształt funkcjonowania człowieka.
   Jeżeli proces integracji sensorycznej jest zaburzony mogą pojawić się problemy z nauką, koncentracją uwagi, zachowaniem, agresją lub koordynacją. Dzieci mają problem ze smakowaniem nowych posiłków, mogą mieć problemy w kontaktach społecznych, zaburzenia emocjonalne, problemy z zapamiętaniem kolejności wykonywanych czynności. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego dotyczą 15 – 30 % populacji.
   Dostrzeż sygnały, sprawdź jakie objawy mogą świadczyć o zaburzonej integracji sensorycznej dziecka:

1. Problemy z równowagą. Dziecko się potyka, ma słabą równowagę, często upada lub ubija się o meble.
2. Ruchliwość. Dziecko nie potrafi usiedzieć w miejscu przez chwilę, ciągle się rusza, coś trzyma w dłoniach, nie potrafi się skoncentrować na danej czynności.
3. Agresja. Dziecko na nadmiar bodźców reaguje frustracją, zdenerwowaniem, agresją.
4. Nadwrażliwość na bodźce. Dziecko nie lubi fizycznej bliskości, nie lubi się przytulać, nie lubi myć głowy, obcinać paznokci i innych czynności higienicznych. Nie lubi brudzić rąk, w ubraniach przeszkadzają mu metki, źle reaguje na głośne dźwięki (ból głowy czy poddenerwowane) .
5. Zbyt mała wrażliwość na bodźce. Dziecko zbyt mocno dociska kredkę, zbyt mocno się przytula, niszczy zabawki, lubi głośne dźwięki, nie zwraca uwagi na skaleczenia i zadrapania przy upadku.
6. Opóźnienie rozwoju zdolności ruchowych. Dziecko nieprawidłowo trzyma narzędzie pisarskie, nie potrafi wycinać, pisać po śladzie, ma problemy z uczeniem się owych aktywności ruchowych ( łapanie piłki, jazda na rowerze) niepewnie chodzi po schodach.
7. Wybiórczość pokarmowa. Dziecko unika nowych smaków, spożywa tylko wybrane przez siebie pokarmy, jest wybredne pod względem konsystencji jedzenia.

   Co zrobić, gdy zauważymy w/w trudności? Swoje spostrzeżenia możemy skonsultować z pedagogiem specjalnym w przedszkolu, a następnym krokiem jest diagnoza w gabinecie specjalistycznym. Gdy diagnoza potwierdzi nasze przypuszczenia, dziecko zostanie skierowane na terapię SI, która polega głównie na zabawach, które dostarczają dzieciom odpowiednich bodźców sensorycznych. Najczęściej rodzice są instruowani, jak mają postępować z dzieckiem, by zapobiec pełnoobjawowym zaburzeniom integracji sensorycznej. Dobrze prowadzona terapia przynosi pożądane efekty już po kilku miesiącach.
   A co możemy zrobić, by wspomagać prawidłowy rozwój Integracji Sensorycznej? Pozwólmy naszym dzieciom na niestandardowe eksplorowanie otoczenia! Zachowajmy bezpieczeństwo, ale nie zabraniajmy wspinaczki po drzewach, zjeżdżania na zjeżdżalni (nawet na brzuszku), pozwólmy się huśtać na huśtawce w dowolnej pozycji, pozwólmy się dzieciom ubrudzić, powstrzymajmy się przed powiedzeniem „nie biegaj, bo się przewrócisz”, „zostaw ten patyk”, „tego nie dotykaj, bo się ubrudzisz”. Pozwólmy dzieciom chodzić boso, bawić się w piasku, czasami nawet coś polizać. Jak ktoś mądry powiedział „Łatwiej wyleczyć złamaną rękę, niż brak pewności siebie, lęki i uprzedzenia…”. Pamiętajmy, że plac zabaw jest najlepszą i darmową opcją stymulacji sensorycznej.
 
Opracowanie:
mgr Małgorzata Michno - pedagog specjalny, terapeuta, nauczyciel wychowania przedszkolnego
 
Bibliografia:

1. Artur Kołakowski „Sposób na trudne dziecko”
2. A. Jean Ayres „Dziecko a integracja sensoryczna”
3. P.G Emmos, L.M. Anderson „Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej”
4. www.neurosmyki.pl
5. www.faminga.pl